Het lijkt bijna passend dat we, te midden van de miljardenambities die de hausse op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI) aanwakkeren, nadenken over een massief gouden toilet. Maar dit is niet alleen een grillig kunstwerk dat wordt geveild bij Sotheby’s; het dient als een verontrustend passende metafoor voor de risico’s die rond AI-investeringen kleven.

Zoals veel bedrijven die zich inspannen om gelijke tred te houden met de snelle ontwikkelingen op het gebied van AI, steekt QTS Data Center miljarden dollars in de uitbreiding van zijn netwerk van geavanceerde computerfaciliteiten. In plaats van uitsluitend te vertrouwen op traditionele financieringsmethoden, wendt het moederbedrijf van QTS, Blackstone, zich echter tot steeds exotischere financiële instrumenten – namelijk complexe schuldenregelingen – om gelijke tred te houden.

Blackstone staat op het punt een aanbod van commerciële hypotheekgedekte effecten (CMBS) ter waarde van $3,46 miljard af te ronden om de schulden van QTS te herfinancieren. Dit zou de grootste CMBS-deal in zijn soort dit jaar zijn in een toch al snel accelererende markt. Hoewel deze financieringsstrategie een groeiende trend bij AI-infrastructuurbedrijven weerspiegelt, doen de wenkbrauwen fronsen vanwege de enorme omvang en complexiteit van deze regelingen.

Ter illustratie: denk eens aan fysiek goud ter waarde van $10 miljoen dat in toiletten wordt gegoten, zoals Maurizio Cattelan (de kunstenaar achter de beruchte banaan met ducttape) deed – dat is in wezen wat we zien met het CMBS-aanbod van Blackstone. De vraag is, hoewel glanzend aan de oppervlakte, hoeveel reële waarde deze vergulde schuld biedt?

Een stijging van de schulden te midden van toenemende onzekerheid

De behoefte aan enorme kapitaalinjecties is niet uniek voor QTS. Een rapport van McKinsey voorspelt dat er in 2030 maar liefst 7 biljoen dollar nodig zal zijn om te voldoen aan de verwachte investeringsbehoeften in datacenters voor AI. Grote technologiebedrijven als Google, Meta, Microsoft en Amazon hebben alleen al de afgelopen drie maanden gezamenlijk 112 miljard dollar in kapitaaluitgaven gestoken. Deze waanzinnige uitgaven voeden de zorgen van beleggers: Meta’s aandelen kelderden nadat ze vorige week hun agressieve investeringsplannen hadden onthuld, terwijl bredere technologieaandelen een klap kregen vanwege zorgen over overwaardering.

De groeiende afhankelijkheid van schuldfinanciering binnen deze AI-infrastructuurrace creëert een financiële dans van risico en onzekerheid. Bedrijven als QTS wenden zich steeds meer tot instrumenten als bedrijfsobligaties, securitisatiemarkten (zoals het CMBS-aanbod), particuliere financiering en buitenbalansinstrumenten om toegang te krijgen tot de enorme bedragen die nodig zijn voor hun projecten.

Deze verschuiving naar meer complexe en ondoorzichtige financieringsstructuren weerspiegelt de waarschuwingen van analisten over een mogelijke herhaling van de financiële crisis van 2008. De parallellen zijn opvallend: een buitensporige afhankelijkheid van schulden, aangewakkerd door speculatieve zeepbellen, kan een systeemrisico creëren dat de bredere financiële stabiliteit bedreigt als deze investeringen niet uitpakken zoals verwacht.

De duistere wateren van buitenbalansschulden:

Een bijzonder verontrustende trend is het gebruik van buitenbalansfinanciering, waarbij schulden zo worden gestructureerd dat ze kleiner lijken of niet bestaan in de boeken van een bedrijf. Deze praktijk kan het werkelijke risiconiveau waarmee een bedrijf wordt geconfronteerd maskeren en het voor beleggers moeilijker maken om hun financiële gezondheid te beoordelen. Buitenbalansregelingen stellen bedrijven in staat hun ogenschijnlijk beschikbare cashflow te vergroten en tegelijkertijd de mate waarin zij gebruik maken van hun schulden te verdoezelen – een recept voor potentiële problemen op de langere termijn.

De noodzaak van voorzichtigheid:

Hoewel AI een enorme belofte inhoudt, dient dit vergulde toilet van financiën als een huiveringwekkende herinnering: ongebreidelde speculatieve ijver en een overvloed aan geleend geld kunnen gevaarlijke situaties creëren voor zowel investeerders als de bredere economie. Het is van cruciaal belang dat toezichthouders deze ondoorzichtige financiële instrumenten onder de loep nemen en ervoor zorgen dat het nastreven van winst op de korte termijn de stabiliteit op lange termijn in dit snel evoluerende technologische landschap niet in gevaar brengt. De werkelijke waarde, of misschien beter gezegd: het potentiële gevaar, van al dit goud zal nog geruime tijd niet volledig begrepen worden.